Η Κάρτα του Αγρότη είναι χρηματοπιστωτικό εργαλείο το οποίο διευκολύνει τους αγρότες να αντιμετωπίσουν τις ανάγκες πληρωμών κατά τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου.

Εξασφαλίζει την ρευστότητα της αγροτικής εκμετάλλευσης σε σημαντικό βαθμό και της επιτρέπει να δραστηριοποιηθεί με λιγότερα ιδιωτικά ρευστά διαθέσιμα. Έτσι η εκμετάλλευση μπορεί να αξιοποιήσει εναλλακτικά ή παράλληλα τα χρηματικά της διαθέσιμα.

Οι πληρωμές που μπορεί η αγροτική εκμετάλλευση να κάνει με την κάρτα αγρότη είναι για αγορές λιπασμάτων, σπόρων, φυτοφαρμάκων, καυσίμων, εργοσήμων κλπ. Συνήθως υπάρχει ποσόστωση για το ύψος των πληρωμών ανά είδος.

Οι κάρτες αυτές παρέχονται από διάφορες τράπεζες με όρους που μοιάζουν μεταξύ τους.

Βάση για την χρηματοδότηση των αγροτών είναι το αναμενόμενο εισόδημα από δύο πηγές.

• Πρώτη πηγή είναι η βασική ενίσχυση που αναμένεται να εισπράξει. Το ύψος της βασικής ενίσχυσης προσδιορίζεται στην σχετική Δήλωση ΟΣΔΕ που υποβάλει ο παραγωγός κάθε έτος. Στην περίπτωση αυτή η Τράπεζα πιστώνει την κάρτα του αγρότη με ποσό που ανέρχεται συνήθως στο 80% της αναμενόμενης βασικής ενίσχυσης ενώ ο αγρότης εκχωρεί στην Τράπεζα το δικαίωμα είσπραξης της βασικής ενίσχυσης ως εγγύηση για την εξόφληση της χρηματοδότησης που λαμβάνει. Σημειώνεται ότι στην περίπτωση αυτή απαιτείται να έχει προηγηθεί ειδική συμφωνία της Τράπεζας με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

• Δεύτερη πηγή είναι το αναμενόμενο εισόδημα από συμβόλαιο παραγωγής που συνάπτει ο παραγωγός με μεταποιητική ή εμπορική επιχείρηση που θα απορροφήσει την παραγωγή (Συμβολαιακή Γεωργία). Στην περίπτωση αυτή η χρηματοδότηση βασίζεται στην ιδιωτική συμφωνία μεταξύ παραγωγού και επιχείρησης και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης δεν έχει καμία ανάμιξη. Ωστόσο υπάρχει η πιθανότητα η κάρτα να μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο σε περιορισμένο κύκλο προμηθευτών που επιλέγει η Τράπεζα.

Τι πρέπει να προσέχει ο παραγωγός

Γενικά η χρησιμότητα της κάρτας για τους αγρότες είναι σημαντική. Εφιστάται όμως η προσοχή τους στα εξής σημεία:

• Η χρηματοδότηση μέσω της κάρτας δεν παύει να αποτελεί μια μορφή δανεισμού. Ως εκ τούτου προβλέπονται σχετικοί τόκοι και προμήθειες για τις τράπεζες. Το χρηματοδοτικό αυτό κόστος πρέπει να λαμβάνεται υπόψη από τους παραγωγούς, ιδιαίτερα σε συνθήκες κρίσης και αυξημένου κόστους δανεισμού.

• Στην περίπτωση που η χρήση της κάρτας περιορίζεται σε συγκεκριμένους προμηθευτές που επιλέγονται από την Τράπεζα, είναι απαραίτητο ο παραγωγός να ελέγξει την τιμολογιακή πολιτική των προμηθευτών αυτών. Θεωρητικά θα έπρεπε να είναι φθηνότεροι του ανταγωνισμού λόγω της μαζικής εξασφάλισης αγοραστών από το δίκτυο παραγωγών της Τράπεζας. Αν κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει τότε πολύ πιθανό οι παραγωγοί α) να αντιμετωπίσουν κρυμμένα κόστη (αυξημένες τιμές εφοδίων) που δεν δικαιολογούνται από τις συνθήκες της αγοράς και β) να έχουν περιορισμένη δυνατότητα επιλογής σκευασμάτων και προϊόντων αν στους προμηθευτές που μπορεί να χρησιμοποιηθεί η κάρτα δεν περιλαμβάνονται αντιπρόσωποι συγκεκριμένων εφοδίων.

• Στην περίπτωση που η εσοδεία καταστραφεί (μερικά ή ολικά) λόγω αστάθμητων φυσικών, κλιματολογικών και άλλων παραγόντων και το αναμενόμενο εισόδημα δεν επιτευχθεί ο παραγωγός θα πρέπει να έχει μεριμνήσει ώστε να έχει καλυφθεί ασφαλιστικά μέσω του συμβολαίου του με την Τράπεζα ώστε να μην χρειαστεί να επιβαρυνθεί με την πλήρη αποπληρωμή της χρηματοδότησης ενώ θα έχει χάσει την παραγωγή του.

Ο παραγωγοί καλό είναι να αξιολογούν κάθε περίπτωση με βάση την εμπειρία και τη γνώση τους για το αναμενόμενο εισόδημα καθώς και για τις συνθήκες στην τοπική αγορά εφοδίων και υπηρεσιών.